ریحانه

نقش حجاب در ارتقاء سلامت خانواده

اسلام به استواري بنيان خانواده توجهي عميق دارد و با وضع قوانين مختلف همواره بر آن است که بر اين استحکام بيفزايد. در جوامع اسلامي طبق ضوابطي که اسلام در زمينه نگاه کردن، صحبت کردن، خنديدن، نشستن و … قرار داده، هر مرد تنها به کساني مي‌تواند نگاه کند و توجه نمايد که از محارم او باشند. هر چند آن چيزي که انسانيت هر کسي را رقم مي‌زند روح اوست و روح زن و مرد جنسيت ندارد. اما زن و مرد داراي تفاوت‌هاي جسمي هستند و چون جسم بر روح اثر مي‌گذارد موجب تفاوت هاي روحي و رواني در زن و مرد مي‌شود و اين تفاوت‌ها بايد در ارائه قانون براي آنان نيز در نظر گرفته شود.

رسيدن به قله رفيع انسانيت و دست يافتن به اهداف والاي انساني چه به صورت فردي و چه به صورت اجتماعي در گرو مجهز بودن به وسايل و ابزار لازم از يک سو و رفع کليه موانع و عوامل بازدارنده و گسستن زنجيره‌هاي اسارت از ديگر جانب است اينجاست که حجاب که عهده‌دار صيانت تعادل رواني جامعه بشري و تحکيم بنياد و ضامن سلامت خانواده است معني پيدا مي‌کند و به عنوان يک وسيله دفاعي در برابر ناپاکي‌ها مفهوم واقعي خود را بازيافته و به مشابه يک پديده مؤثر در تأمين سلامت خانواده با صفت پويايي و پيشتازي جلوه‌گر مي‌شود و خانواده را از منجلاب فروپاشي نجات مي دهد.

از نظر اسلام محدوديت کاميابي‌هاي جنسي به محيط خانوادگي و همسران مشروع از جنبه خانوادگي سبب تحکيم روابط افراد خانواده و برقراري صميميت کامل بين زوجين مي‌گردد و از نظر وضع زن در برابر مرد سبب مي‌گردد که ارزش زن در برابر مرد بالا رود. اسلام مي‌خواهد انواع التذاذهاي جنسي چه بصري و لمسي و چه نوع ديگر به محيط خانوادگي و در کادر ازدواج قانوني اختصاص يابد. اجتماع منحصراً براي کار و فعاليت باشد. در اسلام محبوس ساختن و اسير کردن زن وجود ندارد. حجاب در اسلام وظيفه‌اي است که بر عهده زن نهاده شده که در معاشرت و برخورد با مرد بايد کيفيت خاصي را در لباس پوشيدن مراعات کند. اين وظيفه نه از ناحيه مرد بر او تحميل شده و نه چيزي است که با حيثيت و کرامت او منافات داشته باشد و يا تجاوز به حقوق طبيعي او که خداوند برايش خلق کرده است محسوب مي‌شود بنابراين زن بايد پوشيده باشد و بيرون رفتن به صورت خودنمايي و تحريک‌آميز نباشد. پوشيده بودن زن در جامعه موجب تقويت بنيان خانواده بلکه سبب حفظ ارزش زن و جلوگيري از ابتذال و تباهي او نيز مي‌باشد.

شکي نيست که هر چيزي که موجب تحکيم پيوند خانوادگي و سبب صميميت رابطه زوجين گردد براي کانون خانواده مفيد است و در ايجاد آن بايد حداکثر کوشش را مبذول داشت و بالعکس هر چيزي را که موجب سستي روابط زوجين و دلسردي آنان مي‌گردد و به نظام خانواده زيانمند است بايد با آن مبارزه کرد.

بنابراين حجاب نه تنها آزادي زن را محدود نمي‌سازد بلکه براي زن شرايطي را فراهم مي‌کند که مورد تأييد عقل بوده و با تقوا سازگارتر است آزادي زن در پرورش قدرت فکري و عقلاني و معنوي او و بالا بردن سطح معلوماتش در اجراي وظايف تربيتي و در مشارکت منطقي او در حل و فصل امور است.

اهمیت حجاب در اسلام

حجاب در اسلام اهیمت ویژه ای دارد . مسلمانان باید پایبند به حجاب باشند. قرآن کریم صراحتا در مورد رعایت حجاب تأکید کرده است و اگر ما این را ندانیم دچار مشکل خواهیم شد. لغت حجاب به معنای پرده حایل و ساتر و اصطلاحا به پوشش بانوان گفته می شود . در قرآن لفظ حجاب درباره ی همسران پیغمبر (ص) به کار رفته است ، آنهم به عنوان پوشش زنان.

در فقه نیز لفظ “ستر” به کار می رود. لفظ حجاب به معنای پرده نشینی اشتباهی است که از معنای لغوی آن استنباط شده و متأسفانه بعضی ها به عمد یا سهو از آن استفاده کرده و به افراطی گری می پردازند و این درست نیست.

حجاب 2 گونه است : باطنی و ظاهری. حجاب باطنی ، یعنی عفت و حیا و حجاب ظاهری یعنی پوشش. یعنی نه به نامحرم نگاه کنند و منظور بد داشته باشند و نه خود در برابر نامحرمان خودنمایی کنند.

“ای پیامبر به زنان و دختران خود و به زنان مؤمن بگو روسری های بلند بر خود بیفکنند، این عمل مناسب تر است ، تا شناخته شوند و مورد آزار قرار نگیرند و خداوند آمرزنده ی مهربان است . (سوره احزاب آیه ی 59)”

حجاب و استحکام خانواده‏

خانواده با اهمیّت‏ترین نهاد اجتماعی است. خانواده کانون عشق و امید و تحقق آرزوهای آدمی و مرکز تولّد و پرورش نسل بشر است؛ به گونه‏ای که هیچ جامعه‏ای نمی‏تواند بدون خانواده پایدار بماند. در معارف الهی خانواده مهم‏ترین جایگاه پرورش انسان است. قرآن کریم همسران را «لباس» یکدیگر می‏داند و بدین ترتیب نقش هر یک را معیّن می‏کند. زن و شوهر نزدیک‏ترین افراد به یکدیگرند و چون لباس، یکدیگر را از آفات و آسیب‏های عفت سوز و ایمان برانداز حفظ می‏کنند۱۶٫ افزون بر این، آن‏ها مانند لباس، مایه وقار و آراستگی یکدیگرند. بی‏تردید این نقش در پرتو تفاوت زن و شوهر شکل می‏گیرد. چنانچه زن و شوهر از تعهدات خانوادگی رها باشند، نمی‏توانند برای یکدیگر چون لباس به شمار آیند و عفت و وقار و شخصیت هم را پاس دارند. حجاب از لوازم سامان یافتن چنین بنیادی است و بی‏ حجابی با آن تعارض آشکار دارد؛ زیرا بی‏بند و باری در پوشش، بی‏بند و باری در تحریک و احساس نیاز را در پی دارد و تأمین نیازهای شعله‏ور بنیاد خانواده را نشانه می‏رود۱۷٫

غریزه جنسی یکی از علل مهم ازدواج و به وجود آمدن خانواده است؛ امّا برای پایداری‏اش کافی نیست. بعد از ازدواج به تدریج با گذر زمان اهداف جدید شکل می‏گیرد؛ خواسته‏های زیستی و جنسی اندک اندک جای خود را به نیازهای روانی و امنیتی و عاطفی و شناختی می‏دهد و دیگر سرمایه عشق ورزی به تنهایی برای تأمین اهداف خانواده و خواسته‏ها کافی نیست. نخستین شرط دستیابی بدین اهداف و تأمین خواست‏های جدید، آن است که زن و شوهر از هویّت و خواست‏های فردی دست شویند و به سوی پی ریزی هویتی جمعی گام بردارند. چنانچه هر کس فقط خواهش خویش را پی گیرد؛ زن در جهت تجمل و خودنمایی و مورد پسند واقع شدن در اجتماع و جلب توجّه مردان گام بردارد؛ در دغدغه مقبولیت خویش فرو رود و نقش مادری را به فراموشی سپارد؛ و از آن سوی مرد در اندیشه رسیدن به تمکین‏ های نوتر و پر رونق‏تر به سر برد و نقش پدری را فراموش کند، بنیان خانواده بر باد می‏رود. بی‏تردید کانون خانواده با اموری چون توجّه به لباس و بدن و روی و موی و انگشت نما شدن و مشخص‏تر معرفی کردن خود، پیوند تنگاتنگ دارد و پرداختن بدین امور و فراموش کردن اهداف خانواده و نیازهای برتر، پایه‏ های خانواده را متزلزل می‏سازد.

منبع : حجاب از دیدگاه روانشناسی | حجاب برتر