اکرام محرومان و مستمندان، پیام جاودانه همه ادیان توحیدی به ویژه دین مبین اسلام است. آیات و روایات فراوانی در زمینه کمک به محرومان و نیکوکاری آمده است که در آنها پاداش نیکی، خیر و جزای بدی، شر دانسته شده است. انسان های نیکوکار و باایمان، خود را در همه حال در محضر الهی می بینند و کارها و رفتار خود را در راه رضای خداوند انجام می دهند. شکرگزار نعمت های پروردگار هستند و یکی از نمودهای سپاس گزاری از نعمت های الهی را کمک به محرومان می دانند.

هفته اکرام با هدف تقویت روحیه عدالت خواهی، رفع تبعیض، گسترش فرهنگ محرومیت زدایی میان مردم و ایجاد ارتباط منسجم میان نهادها و سازمان های مسئول در عرصه فقر و محرومیت زدایی تعیین شد. ترویج سنت های نیک و گسترش فرهنگ نیکوکاری و توجه به نیازمندان، مهم ترین تکلیف مسئولان نظام مقدس اسلامی است که با تلاش دل سوزانه خود، گروه های محروم و مستضعف جامعه را یاری می رسانند تا همواره غیرتمند و شرافت پیشه زندگی کنند. توجه به دیگران و بر طرف ساختن مشکلات آنها، نه تنها موجب ایجاد آرامش و برقراری عدالت و امنیت در اجتماع می شود، بلکه زمینه ساز رشد و پیشرفت جامعه است.

کمک به محرومان؛ عمل بهشتی

کمک به محرومان و نیکوکاری، پیام جاودانه همه ادیان الهی است.در این میان، دین اسلام، تنها مکتبی است که به شکلی کاملاً متعادل بر کمک به محرومان و مستضعفان تأکید دارد. خداوند در قرآن کریم با سفارش مؤمنان به عدل و احسان می فرماید: «همانا خداوند، آفریدگان را به عدل و احسان فرمان می دهد.» کمک به محرومان در سخنان پیشوایان معصوم نیز وظیفه ای انسانی و دینی دانسته شده است. امام علی علیه السلام ، نشست و برخاست با فقیران را موجب افزایش روحیه شکرگزاری در انسان می داند و می فرماید: «هم نشین نیازمندان باش تا شکرت افزون گردد.»

در زندگی امامان، توجه به اصل اخلاقی گره گشایی و دست گیری از محرومان فراوان به چشم می خورد و آن بزرگواران با دست گشوده، به بینوایان و نیازمندان بذل و بخشش می کردند. رسول گرامی اسلام فرموده است: «نیازمندان را دوست بدارید، با آنان هم نشین شوید و به یاری شان بشتابید».

از دیدگاه اسلام، فقر، چهره ای بس زشت و ناخوشایند دارد؛ زیرا زمینه ساز بسیاری از ناهنجاری های فردی و اجتماعی است. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید: «نزدیک است که فقر به کفر انجامد.» بنابراین، کمک به محرومان و نیازمندان، کاری پسندیده و بهشتی است؛ زیرا انسانی را که در پرت گاه کفر قرار می گیرد، نجات می دهد و او را از خواری در برابر ثروتمندان که به آبرو و دین وی آسیب می زند، بازمی دارد و سبب ایجاد روحیه نشاط و شادابی و حفظ کرامت و آبروی انسانی او می شود.

از آنچه دوست دارید، بگذرید تا به نیکی برسید

«هرگز به نیکی نمی رسید تا از آنچه خود دوست دارید، انفاق کنید و هر چه انفاق کنید، حتما خدواند بدان داناست.» رسیدن به مقام نیکوکاران واقعی، شرایط بسیاری دارد. یکی از آنها، انفاق کردن از اموالی است که انسان به آن علاقه دارد. عشق و علاقه واقعی به خدا و احترام به اصول انسانی و اخلاق آن گاه روشن می شود که انسان بر سر دوراهی قرار می گیرد: در یک طرف، مال و ثروت یا مقام و منصبی است که مورد علاقه شدید اوست و در طرف دیگر، خدا، انسانیت و نیکوکاری قرار دارد. اینجاست که انسان با انتخاب راه نیکی و نیکوکاری، عشق و علاقه حقیقی خود را به خداوند اثبات می کند. بعضی افراد عادت کرده اند وسایل و اموال دست دوم یا دست چندم خود را انفاق می کنند. این انفاق ها، نه موجب تربیت معنوی و پرورش روحی انسان می شود و نه سودی به حال نیازمندان دارد، بلکه در برخی موارد، اهانت به آنها و تحقیر ایشان نیز شمرده می شود. پس سزاست در انفاق که گیرنده حقیقی آن خداوند است و طرف دیگر آن، تهی دستان هستند، دقت کنیم تا موجب توهین و تحقیر نیازمندان نشویم و به ورطه گناهی ناخواسته نیفتیم.

انفاق امروز، پس اندازی برای فردا

«ای کسانی که ایمان آورده اید! از آنچه به شما روزی داده ایم، انفاق کنید، پیش از آنکه روزی فرا رسد که در آن نه خرید و فروشی است و نه دوستی و نه شفاعت.» در این آیه، خداوند به انفاق اشاره می کند که یکی از وظایف مهم مسلمانان است و سبب ریشه کنی فقر در جامعه و برقراری عدالت اجتماعی و اقتصادی می شود، اشاره می کند. این آیه، مفهوم گسترده ای دارد و انفاق های مالی واجب و مستحب و انفاق های معنوی، مانند دانش گستری را دربرمی گیرد.

بخش دوم آیه که می فرماید: «امروز که توانایی دارید انفاق کنید، پیش از آنکه روزی فرارسد که نه خرید و فروشی در آن است و نه دوستی و شفاعتی»، اشاره به این است که راه های نجات این دنیایی، هیچ کدام در جهان آخرت وجود ندارد. نه توان داد و ستدی هست که سعادت و نجات از عذاب را برای خود بخرید و نه دوستی های مادی این جهان که با سرمایه های خود به دست می آورید، به کارتان می آید. بنابراین، تنها انفاق و نیکوکاری امروز، پس اندازی برای فردای آخرت است.

خداوند؛ گیرنده صدقات

در دامه مطلب بیشتر بخوانید

صفحات: 1· 2