بسمه تعالی
به گزارش معاون فرهنگی حوزه علمیه ریحانه النبی (س) در مورخه 21/9/1395 جلسه اخلاقی با سخنرانی سرکار خانم کریمی با موضوع تواضع در این حوزه مبارکه برگزار گردید .
ایشان سخنان خود را با آیه ای از قرآن کریم آغاز کردند و بیان داشتند که خداوند در قرآن در سوره فرقان آیه 63 می فرماید « و عباد الرحمن الذین یمشون علی الارض هونا و اذا خاطبهم الجاهلون قالو سلاما » بندگان خالص خدای رحمان کسانی هستند که بر روی زمین با تواضع و فروتنی راه می روند و هرگاه مردم جاهل به آنان تعرض و بی ادبی می کنند با ادب و با سلام و تحیت پاسخ نیکو می دهند . مقام معظم رهبری می فرمایند : در دوران حکومت ، تواضع بدون ضعف و اقتدار بدون تکبر از خصوصیات امیر المومنین است . واژه تواضع از ریشه وضع گرفته شده و در اصل به معنای افتادگی و فروتنی است عالمان اخلاق تواضع را به معنای نا چیز شمردن نفس دانسته اند در برابر خداوند به اطاعت از اوامر و در برابر مردم به رفتار فروتنانه و انصاف در کلام امامان معصوم (ع) تواضع به معنای اظهار کوچکی ، افتادگی ، خاکساری و فروتنی در برابر خدا و خلق آمده است. امام علی (ع) می فرماید : « ضادوا الکبر بالتواضع» به وسیله تواضع با تکبر مبارزه کنید .
در میان ارزشها و خصلتهای نیک آدمی تواضع جایگاه ویژه ای دارد . تواضع از ویژگی های واقعی بندگان شایسته خداست (آیه 63 فرقان ) خداوند در این آیه خصلت های بزرگی برای بندگان مومن خالص ذکر کرده و جالب اینکه نخستین آنها صفت تواضع است تواضع نشانه بندگی و روح اعمال عبادی مومنان است رسول اکرم (ص) به جمعی که مشغول نماز و نیایش بودند فرمودند چه شده است که شیرینی و حقیقت عبادت را در شما نمی بینم گفتند شیرینی عبادت چیست ؟ فرمود : تواضع . تواضع علامت تشیع راستین است از امام حسن عسکری (ع) نقل شده است: « کسی که به برادران خود تواضع کند در نزد خدا از صدیقین محسوب می شود .»
تواضع اقسامی دارد :
تواضع در برابر خدا : مومن در برابر خداوند همچون قطره ای در برابر دریای بی کران است احساس کوچکی و فروتنی می کند و جز تسلیم و سر سپردگی اندیشه دیگری او را به خود مشغول نمی کند تواضع در برابر خدا نمود های فراوانی دارد : الف ) . سپاسگذاری : در روایت آمده است حق خدا بر بندگان آن است که چون نعمتی به آنان روی آورد آن را پاس دارند و با شکر گذاری در برابر خداوند تواضع کنند . (اصول کافی جلد 2 ص 122)
ب). دوری از تجملات : تجمل گرایی خواه نا خواه تکبر آور است کسی که در برابر خدا متواضع است زندگی ساده و بی پیرایه ای در حد دیگر افراد جامعه دارد . پیامبر اکرم (ص) می فرماید کسی که از سر تواضع برای خدا از زینت و تجملات دوری کند و از پوشیدن لباس های زیبا و فاخر چشم بپوشد سزاوار است که خداوند او را از لباسهای بهشتی بپوشاند که در جامه دانهای یاقوت باشد ( کنز العمال ج 3 ص 117)
تواضع در برابر رهبران : تسلیم و تواضع در برابر رهبری وظیفه دینی و اخلاقی است وقتی رهبر فرمانی صادر کرد و یا قضاوتی نمود ، یک مسلمان واقعی نه تنها از روی میل و رغبت بدان تن می دهد بلکه با فروتنی به فرمان وی گردن می نهد خداوند خطاب به پیامبر (ص) می فرماید « به پروردگارت سوگند آنان مومن نخواهند بود مگر آنکه در اختلاف های خویش تو را به داوری طلبند و فرمان تو را گردن نهند و چنان متواضع و تسلیم باشند که در دل هم از حکم و داوری تو احساس ناراحت نکنند » (نساء آیه 65 )
تواضع در برابر مردم : فروتنی با مردم نمود های فراوانی دارد که مهمترین آنها عبارتند از : الف ) . ادب و احترام : امام علی (ع) می فرماید : « سه چیز اساس فروتنی است اول سبقت در کلام با هر که باشد دوم خشنودی به نشستن در پایین مجلس با هر که باشد سوم : خوش نداشتن ریا کاری و به رخ کشیدن کارها ( کنز العمال ج 3 ص 77 )
ب). خدمت رسانی : شخص متواضع از خدمت کردن به دیگران احساس حقارت نمی کند و همواره خود را خادم مردم می داند روش بزرگان دین بر این اصل استوار بوده است