دولت اسلامی درعراق و شام.. این عنوان کامل آن است که با جمع حروف اول کلمات آن در

مناطق تحت سیطره در سوریه باختصار «داعش» خوانده می شود و برخی از شهروندان این

مناطق این گروه را « دولت» نیز می نامند

کردپرس: پایگاه خبری کنوز میدیا در مقاله ای به بررسی تاسیس داعش در عراق و انتقال

فعالیت آن در سوریه و روابطش با گروههای مختلف اپوزسیون سوریه پرداخته است.

تاسیس در عراق و انتقال به سوریه…

دولت اسلامی درعراق و شام.. این عنوان کامل آن است که با جمع حروف اول کلمات آن در

مناطق تحت سیطره در سوریه باختصار «داعش» خوانده می شود و برخی از شهروندان این

مناطق این گروه را « دولت» نیز می نامند. گروهی مسلح است که به دلیل داشتن اندیشه

های سلفی و جهادی ، گروه تروریستی توصیف می شود . هدف از تشکیل آن باصطلاح

بازگرداندن خلافت اسلامی و اجرای شریعت است و عراق و شام را جایگاهی برای عملیات

خود برگزیده است.

این گروه از هنگام پدیدآمدن در سوریه با بحث و جدل طولانی درخصوص علت تاسیس،

اقدامات، اهداف و روابطش مواجه شد و به محوری برای اظهار نظرها و تحلیل ها و گزارشهای

مطبوعات و رسانه ها تبدیل شد و به علت تناقض گویی درباره آن، هویت این گروه اصولگرا و

اهداف و روابط آن فراموش شد و برخی به آن به عنوان شعبه ای از شبکه القاعده نگریستند و

برخی نیز آنرا گروهی مستقل که برای تشکیل یک کشور اسلامی تلاش می کند تلقی کردند

و تعدادی نیز آنرا گروهی ساختگی از سوی نظام سوریه برای ایجاد تفرقه بین اپوزسیون سوریه

و دیگر گروهها در این کشور توصیف کردند … اما آیا گروه داعش چیست؟

داعش در عراق..تاریخچه و نحوه تاسیس آن:

برغم اینکه داعش گروهی نوظهور در سوریه است ولی گروه جدیدی نیست و از همه

گروههای مسلح شناخته شده در سوریه به طور خاص و در منطقه به طور عام قدیمی تر

است. تاریخچه داعش به سال 2004 یعنی هنگامیکه ابو مصعب الزرقاوی شبکه ای را به نام «

جماعت توحید و جهاد» تاسیس و رهبری آنرا به عهده گرفت با شبکه القاعده به رهبری

اسامه بن لادن بیعت کرد، باز می گردد. الزرقاوی پس از آن به عنوان نماینده شبکه القاعده در

منطقه یا آنچه که موسوم به «شبکه القاعده در بلاد الرافدین» بود، مطرح شد.

این گروه ( شبکه القاعده در بلاد الرافدین) هنگام اشغال عراق از سوی آمریکا بیش از پیش به

عنوان یک گروه جهادی ضد نیروهای آمریکایی خود نمایی کرد و شماری از جوانان عراقی که

برای مبارزه با نیروهای اشغالگر عراقی در کشورشان تلاش می کردند به آن پیوستند و

بلافاصله با افزایش نفوذ آن در عراق به قوی ترین گروه شبه نظامی درحال جنگ در این کشور

تبدیل شد.

درسال 2006 الزرقاوی در یک نوار ویدئویی ظاهر شد و از تشکیل «مجلس شورای مجاهدین »

در عراق به رهبری «عبدالله رشید البغدادی» خبرداد. الزرقاوی در همان ماه اعلام تشکیل

مجلس شورای مجاهدین به قتل رسید و «ابی حمزه المهاجر» به عنوان رهبر شبکه القاعده

در عراق به جانشینی او تعیین شد.

درپایان سال 2006 یک گروه شبه نظامی متشکل از همه گروههای اصولگرای موجود در عراق

به نام « دولت اسلامی در عراق» به رهبری «ابو عمر البغدادی» تشکیل شد ..

ابوبکر البغدادی «امیر داعش» کیست؟

در چهارمین ماه سال 2010 و دقیقا” نوزدهم آوریل همین سال نیروهای آمریکایی به عملیاتی

نظامی در منطقه «الثرثار» عراق علیه خانه ابی عمر البغدادی و ابی حمزه المهاجر دست زدند

و پس از درگیریهای شدید و بمباران این خانه هر دو رهبر دولت اسلامی در عراق کشته شدند

و یک هفته بعد این گروه به قتل رهبران خود اعتراف کرد و در حدود 10 روز بعد مجلس شورای

دولت اسلامی در عراق تشکیل و «ابی بکر البغدادی» که امروز امیر « دولت اسلامی درعراق

وشام» (داعش) است به جانشینی « ابو عمر البغدادی» برگزیده شد… اما این امیر چه کسی

است ؟

«ابراهیم بن عواد بن ابراهیم البدری» در سال 1971 در شهر سامراء عراق متولد شد. وی

دارای نام و القاب زیادی است ازجمله «علی البدری السامرایی»، « ابو دعاء»، «دکتر ابراهیم

»، « الکرار» و بالاخره « ابوبکر البغدادی » است. وی فارغ التحصیل دانشگاه اسلامی بغداد

است و دوره های لیسانس و فوق لیسانس و دکترا را در این دانشگاه گذرانده و به عنوان

استاد و معلم و داعیه مذهبی در عراق فعالیت کرده و با فرهنگ اسلامی و علوم و فقه

شرعی آشنا است و اطلاعات زیادی نیز در علوم تاریخی دارد. در خانواده ای متدین و دارای

عقاید سلفی تکفیری متولد شده و نام او را «ابراهیم بن عواد بن ابراهیم البدری» گذاشتند.

شیخ عواد بن ابراهیم پدر او از بزرگان عشیره « آل بو بدری » در عراق است که اصل آن به

قریش باز می گردد و عموهای او از از داعیه های اسلامی در عراق می باشند.

البغدادی فعالیت های خود را ابتدا در زمینه های مُبلغ مذهبی وتربیتی آغاز ولی سپس مسیر

خود را به سوی فعالیت های جهادی تغییر داد و به عنوان یکی از قطب های سلفی جهادی و

برجسته ترین رهبران مذهبی در دو استان دیالی و سامراء در عراق مطرح شد. نخستین

فعالیت های جهادی او از مسجد امام احمد بن حنبل اغاز شد و گروههای جهادی کوچکی در

منطقه تشکیل داد که به عملیات تروریستی درعراق و جنگ های خیابانی که عراق طی

سالهای گذشته شاهد آنها بود دست زدند. وی سپس گروهی به نام «گروه اهل سنت و

جماعت» را با همکاری برخی از شخصیت های اصولگرا که اندیشه و روش و هدفی همانند او

داشتند تشکیل داد و فعالیت های خود را در بغداد، سامراء و دیالی گسترش داد و سپس با

این گروه خود به مجلس شورای مجاهدین پیوست و هیئت های شرعی را در این مجلس

سازماندهی کرد و خود به عنوان یکی از اعضای مجلس تا اعلام دولت اسلامی عراق در آن

فعالیت کرد.

بین « ابی بکر البغدادی» و « ابی عمر البغدادی» روابط عمیقی برقرار شد تا حدی که ابی عمر

البغدادی پیش از به قتل رسیدن وصیت کرد که ابی بکر البغدادی به عنوان جانشین وی برای

رهبری دولت اسلامی در عراق انتخاب شود. چنین اتفاقی در ماه اوت 2010 روی داد و ابو بکر

البغدادی به عنوان امیر دولت اسلامی در عراق برگزیده شد.

دولت اسلامی در عراق دارای تاریخچه خونین طولانی است … از هنگامی که ابی بکر

البغدادی رهبری این گروه را به عهده گرفت ( به غیر از عملیاتی که شبکه القاعده در عراق در

دوران الزرقاوی و پس از او به آنها دست زد) درعملیات و حملات تروریستی گسترده ای شرکت

کرد که در آنها هزاران عراقی جان خود را از دست دادند.. مشهورترین این عملیات حمله به

مسجد ام القری در بغداد است که به کشته شدن خالد الفهداوی نماینده مجلس عراق

انجامید. همچنین حملات انتقامجویانه مربوط به قتل اسامه بن لادن رهبر شبکه القاعده که به

شهادت صدها نفر از نیروهای ارتش و پلیس عراق و شهروندان عراقی منجر شد از دیگر جنایت

او به شمار می رود. البغدادی در سایت اینترنتی شبکه القاعده مسئولیت یکصد عملیات

انتحاری برای انتقامجویی از قتل بن لادن را به عهده گرفت و سپس به عملیات دیگری از جمله

حمله به مقر وزارت دادگستری و حمله به زندانهای ابوغریب و الحوت دست زد.

داعش در سوریه:

البغدادی با سوء استفاده از بحرانی که در سوریه و هرج و مرجی که درآن کشور بوجود آم ،

ورود خود را به خط رویارویی ها در سوریه اعلام کرد و مانند دیگر گروههای مسلح تکفیری مرتبط

با شبکه القاعده زمینه را برای ادامه دادن به جنایت های خود و به کسب امتیازات و گسترش

نفوذ خود در سوریه و عراق هموار دید. داعش با شعار یاری رساندن به اهل سنت سوریه از

عراق وارد شرق این کشور شد و علیه نظام سوریه اعلان جنگ کرد.

حضور شبکه القاعده در سوریه همزمان با ظهور « جبهه النصره» به رهبری « ابو محمد

الجولانی» در اواخر سال 2011 آغاز شد و به سرعت قدرت آن افزایش یافت و طی چند ماه به

بزرگترین نیرو در سوریه تبدیل شد. با اعلام بیعت جبهه النصره با شبکه القاعده در افغانستان

به رهبری الظواهری در گزارشهای اطلاعاتی و مطبوعاتی و رسانه ای از رابطه جبهبه النصره با

دولت اسلامی در عراق سخن گفته شد و دولت اسلامی در عراق به عنوان امتداد این گروه

درسوریه معرفی شد و ابوبکر البغدادی در نهم ژوئیه سال 2013 در پیامی صوتی که از شبکه

«شموخ الاسلام» پخش شد از ادغام جببه النصره با دولت اسلامی در عراق تحت عنوان

«دولت اسلامی در عراق و شام سخن گفت و از همین جان داستان داعش آغاز شد.

داعش و جبهه النصره:

ابی محمد الجولانی ( امیرجبهه النصره)پس از مدت کوتاهی در پیامی صوتی از رابطه خود با

دولت اسلامی در عراق خبرداد ولی اطلاع داشتن خود و مجلس شورای جبهه النصره از ادغام

این دو گروه از سوی البغدادی را تکذیب کرد و مخالفت خود را با این اقدام اعلام داشت و از

بیعت خود با شبکه القاعده در افغانستان به رهبری الظواهری سخن گفت ولی برغم عملیات

مشترکی که گروههای النصره و داعش به آنها دست زده اند، جنگ سرد بین این دوگروه در

سوریه همچنان ادامه دارد.

هر یک از دو گروه النصره و داعش از یک اندیشه تکفیری افراط گرانه تبعیت می کنند و فعالیت

آنها به شیوه سلفی و جهادی است و به تاسیس یک کشور اسلامی در شام ایمان دارند، اما

تفاوت آنها در شناخت واقعیت ها در سوریه و مراعات ویژگیها و خصوصیات جامعه این کشور

است.

جبهه النصره در اواخر سال 2011 در نخستین مرحله بحران در سوریه تشکیل شد و تجربیاتی

از جامعه سوریه که در کنف یک نظام لائیک به سر می برد کسب کرده و افراطگری آن در

روابطش با جامعه سوریه کمتر از داعش است زیرا داعش به تازگی وارد بحران سوریه شده

است و از سیاست قابل قبولی تبعیت نمی کند و نفوذ و سیطره خود را به مردم سوریه تحمیل

می کند.

جبهه النصره از تعدادی از رهبران سوریه که برخی از آنها از زندانیان سوری بودند و از فرمان

عفو عمومی استفاده کرده و آزاد شده اند تشکیل شده و شماری از اعضاء آن پیش از بروز

بحران در سوریه فعالیت محرمانه ای علیه نظام داشتند و شماری از آنان نیز به شبکه القاعده

پیوستند و در جنگهای عراق و افغانستان و چچن و دیگر کشورها شرکت کرده اند. همچنین

تعداد قابل قبولی از اتباع خارجی در صفوف جبهه النصره قرار دارند.

اما درباره داعش باید گفت این گروه تا حد زیادی به عناصر خارجی بیش از عناصر سوری چه در

بخش های فرماندهی و چه در صفوف جنگچویان خود متکی است و به هیمن دلیل این مسئله

ثابت می کند که جبهه النصره بیش از داعش خصوصیات جامعه سوریه را مراعات می کند در

حالیکه داعش به این مسئله که شرکت کنندگان در انقلاب سوریه حق تعیین سرنوشت آینده

سوریه دارند معتقد نیست و بر این باور است که اکنون دولت اسلامی در عراق و شام سوریه را

اداره می کند.

هریک از جبهه النصره و داعش نیز از هرگونه برخورد با یکدیگر در سوریه پرهیز می کنند و در

خصوص مواضع یکدیگر نظر نمی دهند و رهبران آنها نیز هیچگونه تعاملی با هم ندارند ولی

عناصر آنها معتقدند که هدف مشترکی دارند و هرگونه برخوردی بین آنان به مصلحت نیست و

ناظران نیز برخورد بین این دو گروه را در صورتی که جبهه النصره همچنان خود را گروهی

مستقل بداند که با ارتش آزاد سوریه و دیگر گروههای ستیزه جو با نظام سوریه همکاری می

کند و همچنان داعش را گروهی مرتد تلقی کند، در درازمدت بعید نمی دانند.

داعش در پی اعلام دولت اسلامی در عراق و شام از سوی البغدادی تعداد زیادی از اعضاء

جبهه النصره را بویژه در شهر حلب به عضویت در صفوف خود درآورده و شماری از اعضاء مجلس

شورای مجاهدین به رهبری « ابو الاسیر» که داعش او را به عنوان امیر حلب تعین کرده و

همچنین عناصری از ارتش مهاجرین و انصار به رهبری شیخ عمر چچنی به داعش پیوسته اند.

تعدادی از جنگجویان پیشین ارتش آزاد سوریه و عناصری از جنبش های احرار الشام و التوحید

هم به عضویت داعش درآمده اند.

داعش و ارتش آزاد

رابطه داعش با گروه موسوم به ارتش آزاد سوریه بیش از رابطه داعش با جبهه النصره متشنج و

خونین است و داعش به همه کشورها و گروهها و نظامها اعلام کرده که ارتش آزاد سوریه ا

رتشی کافر است و بین این دو گروه جنگی طولانی در مناطف تحت سیطره داعش روی داده و

داعش ارتش آزاد سوریه را به ارتداد از دین اسلام و تعامل با نظام سوریه متهم کرده و به این

بهانه به گردانهای ارتش آزاد سوریه حمله کرده که گزارشها از وجود اهداف مادی بویژه در ارتباط

با نفت و گذرگاههای مرزی در جنگ بین داعش و ارتش آزاد در ریف، حلب و الحسکه سوریه

خبر داده اند.

این درگیری ها برای سیطره بر مناطق نفتی و تصرف چاههای نفت در الحسکه و الرقه و

خصوصا” سیطره بر گذرگاههای مرزی با ترکیه روی داده و داعش در این درگیریها موفق به

تضعیف ارتش آزاد از طریق حمله به عناصر آن شده است.

داعش اخیرا” در درگیریهای گذرگاه تل الابیض نیز یک گروهان کامل از گردانهای النصره را در

شهر حلب به اسارت گرفت و با اعزام یک خودروی بمب گذاری شده و انفجار آن در مقر « احفاد

الرسول» در منطقه راه آهن در الرقه نزدیک به 40 تن از عناصر « احفاد الرسول »را به قتل

رساند.

داعش همچنین یک خودروی بمب گذاری شده را در مرکزی وابسته به « تیپ الله اکبر» منفجر

کرد که به کشته شدن برادر فرمانده این تیپ انجامید. همچنین درگیریهایی در منطقه اعزاز بین

داعش و تیپ « عاصفه الشمال» روی داد که به عقب نشینی این تیپ از اعزاز منجر شد.

در تازه ترین تحولات نیز ارتش آزاد سوریه داعش را به حمله به مراکز و انبارهای سلاح در گذرگاه

« باب الهوی» درمرزهای سوریه و ترکیه متهم کرد.

داعش و کُردها:

داعش در راستای تلاش داعش برای سیطره بر مناطق شمالی و شرقی سوریه، با نیروهای

کُرد در شمال شرقی سوریه و دقیقا” در مناطق الحسکه و قامشلی و عندان درگیر شد و

درگیریهایی نیز بین داعش و نیروهای حمایت کُردها پس ازسیطره بر این مناطق روی داد.

داعش قصد داشت در این مناطق قوانین شریعت اسلامی را اجرا کند.

داعش در این درگیریها همچنین به چندین جنایت خونین علیه کردها دست زد و آنها را کافر

نامید و به همکاری با بیگانگان و توطئه علیه نظام سوریه متهم کرد.

درگیریهای شدید دیگری نیز بین داعش و کُردها روی داد که طی این درگیری ها کُردها موفق به

باز پس گیری مناطق خود در شمال و شمال شرقی سوریه شده و عناصر داعش را از آن

مناطق بیرون راندند. داعش از دو ماه پیش تاکنون مناطق کردنشین سوریه را به محاصره خود

درآورده که این محاصره همچنان ادامه دارد. ربودن 120 شهروند کرد از جمله تعدادی از زنان و

کودکان در شهر اعزاز در ریف حلب و محاصره شهر منبج و تجاوز به عنف و قتل کُردها در شهر

اعزاز از دیگر اقدامات داعش به شمار می رود.

مناطق تحت نفوذ داعش:

نیروهای داعش اکنون در امتداد هلال بزرگی در شمال سوریه که از مرزهای عراق و سوریه آغاز

و با گذشتن از دیر الزور و الرقه که برآنها سیطره دارد به جرابلس و منبج و الباب و اعزار و

شمال حلب و شمال ادلب به نزدیک مرزهای ترکیه می رسد، مستقر هستند و برای گسترش

نفوذ خود تلاش می کنند و قصد دارند این مناطق را به دولت اسلامی در عراق و شام ملحق

کنند.

اما این دولت چگونه دولتی است و چگونه اداره خواهد شد؟ تعامل این دولت یا اقلیت ها و

کسانی که دارای عقاید مخالف با عقاید داعش هستند چگونه خواهد بود؟ ماهیت قوانینی که

در این دولت حاکم خواهد شد چیست؟ وزارتخانه ها، مقرهای رسمی آنها، اعدامها، روابط با

کشورهای خارجی و عربی، وضع کودکان، ارتش و زندانهای داعش چگونه خواهد بود؟