ریحانه

استرس یکی از مهم‌ترین علل بروز اختلالات جسمی و روانی است؛ بررسی‌های گوناگون

نشان دهنده این است که 70 تا 90 درصد بیماری‌ها با استرس ارتباط دارند؛ فهرست

بیماری‌های ناشی از استرس، سرطان، بیماری قلبی، آسم و میگرن را در برمی‌گیرد.

علل فیزیکی محیطی و اجتماعی استرس را اصطلاحاً عوامل استرس زا گویند؛ برخی استرس

را پاسخ غیراختصاصی بدن به هر موقعیتی می‌دانند که نیاز به سازگاری داشته باشد؛ خواه

موقعیت خوشایند باشد (ارتقای شغلی) و خواه ناخوشایند (اخراج ازکار)؛ البته یافته‌های جدید

نشان می‌دهد که بین استرس ناشی از موقعیت مطلوب و نامطلوب تفاوت‌های فیزیولوژیک

وجود دارد.

استرس با سلامتی و عملکرد ارتباط دارد؛ مقادیر کم آن موجب بهبود سلامتی و عملکرد

می‌شود و مقادیر زیاد آن سلامتی را به خطر انداخته و عملکرد را دچار اختلال می‌کند.

چه عواملی استرس ایجاد می‌کنند؟

عوامل ایجاد کننده استرس را می‌توان به دو دسته بیرونی و درونی تقسیم کرد؛ مهم‌ترین

عوامل استرس زای بیرونی عبارتند از مشکلات زندگی (مشکلات اقتصادی، ناامنی شغلی،

کار طاقت‌فرسا) و دگرگونی‌های زندگی (مرگ همسر، فرزند یا والدین، ازدواج، طلاق و

مهاجرت)؛ اگر استرس از حد معینی فراتر رود به پریشانی تبدیل می‌شود و سلامتی و عملکرد

فرد دچار اختلال می‌شوند.

باورهای نادرست:

باورهای غیرمنطقی و ناسازگارانه از مهم‌ترین عوامل استرس زا محسوب می‌شود؛ به‌عنوان

مثال از دست دادن شغل یک رویداد فعال‌کننده است. یعنی فردی که شغلش را از دست داده

از حالت آرامش و بی‌اعتنایی خارج شده و برای مقابله با این تغییر فعال می‌شود. باورهایی که

در ذهن فرد وجود دارد نقش مؤثری در افزایش یا کاهش استرس و همچنین اقدامات فرد برای

مقابله با عامل استرس زا ایفا می‌کند. باور به اینکه «هرگز چنین شغلی را دوباره به دست

نخواهم آورد» با پیامد احساس ناکامی شدید و احتمالاً افسردگی ناشی از آن همراه خواهد

شد اما اگر باور فرد این باشد که «با تلاش بیشتر احتمالاً شغل بهتری به‌دست می‌آورم» با

پیامدهای روانشناختی مساعدتری مواجه خواهد شد.

برخی از رایج‌ترین باورهای غیرمنطقی عبارت‌اند از:

1- اجبار به جلب تأیید همه مردم ( باید به‌گونه‌ای رفتار کنم که مورد تأیید همه باشد.)

2- اجبار به کسب مهارت و شایستگی در سطح بالا ( باید حداقل در یک زمینه مهارت

فوق‌العاده داشته باشم.)

3- توقع اینکه رویدادها مطابق میل فرد باشند (نمی‌توانم مخالفت و ممانعت را تحمل کنم.)

4-توقع اینکه دیگران همیشه منصفانه رفتار کنند.

5- باور به اینکه کنترلی بر عوامل ایجاد کننده فشار وجود ندارد (نمی‌توانم فشارهای زندگی را

کاهش دهم.)

6- باور به اینکه اجتناب از مسئولیت بهتر از قبول آن است.

باور به اینکه رفتارهای فعلی تحت تأثیر رویدادهای ناخوشایند گذشته است در واقع یکی از

مهم‌ترین راه های تعدیل استرس تغییر و اصلاح باورهای غیرمنطقی و ناسازگارانه است.

شیوه‌های تعدیل استرس:

مقابله با استرس و تغییر سبک زندگی نقش مهمی دارند.

آگاهی از استرس:

این مرحله شامل مشخص کردن و شناسایی دقیق عوامل استرس زا است؛ در این مرحله

تمام افکار مرتبط با عوامل استرس زا شامل نگرانی‌ها، ناآگاهی‌ها باید به صورت یک فهرست

تهیه و تنظیم شوند. سپس علت استرس زا بودن هر یک از موارد مورد بررسی قرار گیرد و اگر

ادراک عوامل استرس زا منفی‌نگرانه و یا دفاعی باشد و مانع حل مشکل توسط شخص شود،

باید مجدداً مورد ارزیابی و بررسی قرار گیرد.

ارزیابی مجدد شرایط:

ارزیابی مجدد شرایط یعنی ایجاد دیدگاه و باور جدید در ذهن، که مناسب‌تر و سازگارانه‌تر

باشد. در این مرحله باورهای دیگری که بی‌طرفانه یا ترجیحاً مثبت‌اندیشانه هستند برای حل

مسئله به خدمت گرفته می‌شوند.

باید به‌خاطر داشت که ارزیابی مجدد یک فرایند، به معنی سرکوب هیجانات یا دلیل‌تراشی

نیست بلکه تشخیص صحیح این نکته است که بر چه عواملی در زندگی کنترل داریم و چه

عواملی خارج از کنترل ما هستند.

پذیرش و جایگزینی:

در این مرحله باورها و عقاید جدید در الگوهای تازه تفکر جایگزین باورهای قدیمی و کهنه

می‌شوند مشکل‌ترین مرحله تغییر نگرش پذیرش و به کار بستن دیدگاه های جدید درباره

مشکلات است. اکثر افراد در وضعیت های قدیمی و شناخته شده احساس راحتی می‌کنند و

به حفظ عادت قدیمی در تفکر و رفتار گرایش دارند اما مانند سایر مهارت ها بازسازی شناختی

با تمرین و تکرار بهبود می‌یابد.

حمایت اجتماعی :

تحقیقات نشان می‌دهند که برخورداری از حمایت های اجتماعی آثار استرس را در

موقعیت‌های مختلف تعدیل می‌کند. با عنوان مثال درصد مرگ و میر در مردانی که به‌طور مرتب

در گردهمایی‌های اجتماعی حضور می‌یابند خیلی پایین‌تر از گروه مشابهی است که در

گردهمایی ها اجتماعی حضور ندارند، دانشجویانی که دوستان زیادی دارند نسبت به آنهایی

که دوستان کمی دارند در موقع امتحان های دانشگاهی از سیستم ایمنی فعال‌تری

برخوردارند.

با توجه به تأثیر حمایت اجتماعی بر سیستم ایمنی به‌نظر می‌رسد برخورداری از حمایت‌ها

می‌تواند استرس‌های تحصیلی را کاهش دهد.

فنون مدیریت زمان:

یادگیری فنون مدیریت زمان می‌تواند موجب حداکثر استفاده از وقت شده و عملکرد افراد را

افزایش دهد. این فنون در مورد اشخاصی که مسوولیت های متعددی دارند، کاربرد بیشتری

دارد. مرحله اول شامل اولویت‌سنجی است. در این مرحله باید فهرستی از تمام مسوولیت

های روزانه، هفتگی و ماهانه (به‌طور جداگانه) تهیه شود. آنگاه اموری را که از اهمیت و فوریت

بیشتری برخوردارند مشخص نموده و برای آنها اولویت اجرایی در نظر گرفته شود.

مرحله بعدی زمانبندی است. در این مرحله برای هر یک از مسئولیت ها زمان مشخص و

معینی در نظر گرفته می‌شود. در صورت لزوم امور کم اهمیت حذف می‌شوند و وقت بیشتری

برای اولویت‌ها اختصاص می‌یابد. پس از این مرحله، برنامه زمان‌بندی شده وارد فاز اجرایی

می‌شود. برای اجرای بهتر برنامه تعیین اهداف کوتاه‌مدت، میان مدت و بلندمدت از اهمیت

ویژه‌ای برخوردارند. همچنین می‌توان برای عملکرد مناسب و منطبق با برنامه زمانی

پاداش‌هایی در نظر گرفت

 درباره تأثیر جسمانی و روانی روزه کتاب های مختلفی نوشته شده و روایات

متعددی آثار و فوائد روزه را بیان کرده اند. حال به برخی از آن ها اشاره می کنیم و

برای مطالعه بیشتر ، کتاب هایی را معرفی می نمایم.

الف) برخی از آثار جسمانی: رسول خدا ـ صلی الله علیه و آله و سلم ـ فرمودند

روزه بگیرید تا در صحت و سلامت باشید صوموا تصحّوا. در حدیثی دیگر از ایشان

می خوانیم روزه روده ها را تنظیف،گوشت را تلطیف و انسان را از حرارات دوزخ دور

نگه می دارد.

روزه سموم فلزی هوا و سموم متابولیک (که بر اثر سوخت و ساز طبیعی بدن به

وجود می آیند) را دفع می کند باعث کاهش ابتلاء به سرطان با دفع رسوبات و

مواد اضافی موجود در خون، و همچنین رسوبات زاید سایر بافت های بدن می

شود و درمان مناسبی برای چاقی است که با درمان آن بسیاری از بیماری های

قلبی و عروقی درمان می شود.[۱] روزه باعث ترمیم و پاک سازی خون می شود.

سلول های تنبل و باد کرده و بیمار به سرعت دفع و یا ترمیم می شود و سلول

های زنده و سالم ساخته می شوند و جایگزین سلول های فرسوده می گردند و

شخص احساس جوانی می کند.[۲] در طب قدیم و جدید روزه از اهمیت خاصی

برخوردار بوده است. فیثاغورث و سقراط برخی از امراض را با روزه معالجه می

کردند و حارث بن کلده طبیب معروف زمان بعثت رسول اکرم ـ صلی الله علیه و آله

و سلم ـ روزه را تنها راه معالجه امراض می دانست و ابن سینا فصلی از کتاب

قانون را به درمان از راه روزه اختصاص داده است[۳]. امروزه از طرف انجمن

عمومی روش طبیعی تندرستی در آمریکا با روزه درمانی (با شیوه خاص خود نه

روش اسلامی) برای درمان میگرن، فشار خون، گرسنگی کاذب، عفونت روده بزرگ

و زخم معده، عطسه های متوالی، بیماری های پوستی، سنگ صفرا، نازایی، بزرگ

شدن غده پروستات، سرماخوردگی کمک می جویند (ر ک: روزه زندگی ات را نجات

می دهد).

ب) برخی از آثار روانی روزه: بی تردید ابعاد جسمانی بدن اثر مستقیمی بر بعد

روانی ما دارد، وقتی ما از نظر جسمانی سالم باشیم از نظر روانی احساس

رضایت، نشاط و سلامت بیشتری داریم. روایات ما روزه را باعث تسکین و آرامش

قلب، کاهش اضطراب، شادمانی، تقویت اراده و پایداری، دفع وسوسه، کاهش

فشار جنسی می دانند و در آزمایش های متعددی ثابت شده که روزه داری سبب

کاهش اضطراب، افسردگی، وسواس و افزایش اعتماد به نفس، احساس

ارزشمندی، تشخیص درست هیجان های درونی و کنترل و مدیریت هیجان ها در

روابط بین فردی می شود.

اهميت بيت المقدس:

بيت ‏المقدس به دلايل متعددى، براى مسلمانان و جهان اسلام از قداست و اهميت ويژه ‏اى

برخوردار است:

يكم. فلسطين، سرزمينى است كه در آن اولين قبله مسلمين، دومين مسجد اسلام، سومين

حرم شريف (بعد از مكّه و مدينه) قرار دارد و بنا به فرموده امام على(ع) يكى از چهار قصر

بهشتى در دنيا (مسجدالحرام، مسجد النبى(ص)، مسجد بيت‏المقدس و مسجد كوفه)

است. اين شهر به يكسان براى پيروان هر سه دين ابراهيمى، مقدس است و قبله امت‏هاى

پيشين نيز بوده است.دايرة المعارف تشيع، ج 3، ص 558. در سيزده سال اول بعثت - كه پيامبر

(ص) در مكّه زندگى مى‏كردند - و نيز تا هفده ماه بعد از هجرت به مدينه، آن حضرت و

مسلمانان به سوى مسجدالاقصى نماز مى‏گزاردند.

دوم. مسجدالاقصى از جهت ديگرى هم براى مسلمانان حائز اهميت است و آن، قداست و

اهميت اسراء و معراج پيامبر اكرم(ص) است كه از مسجدالحرام به قصد مسجدالاقصى و از

آنجا به آسمان‏ها صورت پذيرفت. قرآن كريم در اين باره مى‏فرمايد: (سُبْحانَ الَّذِى أَسْرى‏ بِعَبْدِهِ

 لَيْلاً مِنَ الْمَسْجِدِ الْحَرامِ إِلَى الْمَسْجِدِ الْأَقْصَى الَّذِى بارَكْنا حَوْلَهُ)؛اسراء (17)، آيه 1. «پاك و

منزه است خداى كه بنده‏اش را در يك شب از مسجدالحرام به مسجدالاقصى - كه گرداگردش

را پربركت ساختيم - برد، تا آيات خود را به او نشان دهيم …». جمله «باركنا حوله» بيانگر اين

مطلب است كه مسجدالاقصى، علاوه بر اينكه خود سرزمين مقدس است، اطراف آن نيز

سرزمين مبارك و پربركتى از نظر مادى و معنوى است. اين سرزمين مقدس در طول تاريخ كانون

پيامبران بزرگ خدا و خاستگاه نور توحيد و خداپرستى بوده است.تفسير نمونه، ج 12، ص 10.

از حضرت امام صادق(ع) نقل شده است: «مسجدالاقصى يكى از مهم‏ترين مساجد اسلام

است و عبادت در آن فضيلت بسيار دارد».ر.ك: فصلنامه حضور، ش 40، بهار 1381، ص 111.

سوم. در شهر بيت المقدس، علاوه بر مسجدالاقصى، 36 مسجد ديگر وجود دارد كه 29

مسجد در داخل شهر و 7 مسجد نيز در خارج از بافت قديمى و در حومه شهر قرار دارد. علاوه بر

آن، مقبره‏ها و زيارتگاه‏هاى بسيارى از رهبران بزرگ اسلام و اصحاب پيامبر اكرم(ص) در اين

شهر واقع است.همان، ص 112.

چهارم. افزون بر مسأله قداست و پايگاه ممتاز بيت‏المقدس و اين سرزمين در منابع اصيل

اسلامى، آنچه كه در شرايط كنونى مسأله فلسطين را براى جهان اسلام از اهميت ويژه‏اى

برخوردار نموده، موضوع اشغال آن به وسيله صهيونيسم و استكبار جهانى و رويارويى جهان

غرب با جهان اسلام است. به گونه‏اى كه اشغال فلسطين، هرگز اشغال يك سرزمين و يك

كشور نيست؛ بلكه ايجاد يك كانون استعمارى ضداسلامى - آنهم در قلب جهان اسلام - در

جهت نابودى جهان اسلام و جلوگيرى از شكل‏گيرى مجدد تمدن اسلامى است. از اين رو قضيه

فلسطين علاوه بر بعد دينى، با استقلال، امنيت و منافع ملى ساير كشورهاى اسلامى نيز

شديداً در ارتباط است. اين واقعيتى است كه هم از آرمان‏ها، اصول و برنامه‏هاى نژادپرستانه و

توسعه طلبانه رژيم صهيونيستى (شعار گسترش اسرائيل از نيل تا فرات و ادعاى تصاحب

بسيارى از اماكن اسلامى) و هم از نظر تاريخى و عملكرد آن رژيم در قبال مردم فلسطين و

كشورهاى همجوار آن و بالاخره جهان اسلام، به خوبى قابل اثبات است. بنابراين اسرائيل براى

كشورهاى منطقه و جهان اسلام تهديدى بسيار جدّى است. مهم‏ترين اين تهديدها عبارت

است از:

4ـ تهديدهاى ناشى از فعاليت‏هاى نظامى؛

2-4. تهديدهاى ناشى از حضور سياسى؛

3-4. نقش عملكرد اقتصادى اسرائيل در منطقه؛

4-4. انرژى و مسائل مترتب بر آن؛

5-4. محيط زيست و منابع طبيعى.ر.ك، سيدحسين موسوى، تهديدهاى جديد امنيتى اسرائيل

در منطقه خاورميانه، مجله مطالعات منطقه‏اى، ش 8.

اسرائيل تاكنون خود را - مقيّد به معاهدات بين‏المللى - كه درباره منع توليد و استفاده از

سلاح‏هاى هسته‏اى و كشتار جمعى، منعقد شده، نكرده است. اسرائيل ششمين قدرت

هسته‏اى جهان است و برابر بعضى گزارش‏ها، اين كشور حدود 180 تا 200 كلاهك هسته‏اى

در اختيار دارد. تسليحات تهاجمى و اتمى اسرائيل با توجه به شمار جمعيتش، 150 برابر

تسليحات دفاعى اعراب است. غرب شديداً اسرائيل را پايگاه خط مقدم و حامى منافع مختلف

خود مى‏داند. و برترى و تسلط اسرائيل را بر منطقه و جهان اسلام خواستار است.

شهيد مطهرى در مورد اهميت قضيه فلسطين مى‏گويد: «اگر پيغمبر اسلام(ص) زنده مى‏بود

امروز چه مى‏كرد؟ درباره چه مسأله‏اى مى‏انديشيد؟ و الله و بالله! قسم مى‏خورم كه پيغمبر

اكرم(ص) در قبر مقدسش امروز از يهود مى‏لرزد … اين يهوديانى كه شما امروز اسمشان را

مى‏شنويد - موشه دايان، زلى اشكول، گلداماير - آخر ببينيد از كجاى دنيا آمده‏اند؟ مدعى

هستند كه اين سرزمين، سرزمين ما است … هدف مگر تنها همين است كه يك دولت كوچك

در آنجا تشكيل شود؟ … او مى‏داند كه يك دولت كوچك بالاخره نمى‏تواند آنجا زندگى كند؛ يك

اسرائيل بزرگ كه دامنه‏اش از اين طرف شايد ايران خودمان هم كشيده شود. به قول

عبدالرحمن فرامرزى: اين اسرائيل كه من مى‏شناسم، فردا ادعاى شيراز را هم مى‏كند و

مى‏گويد: شاعرهاى خود شما هميشه در اشعارشان اسم شيراز را گذاشته‏اند «ملك

سليمان». هر چه بگويى آقا! آن تشبيه است، مى‏گويد: سند از اين هم بهتر مى‏خواهيد؟ مگر

ادعاى خيبر را كه نزديك مدينه است، ندارند؟ مگر «روزولت» (رئيس جمهور آمريكا) به پادشاه

وقت عربستان سعودى پيشنهاد نداد كه شما بياييد اين شهر را به اينها بفروشيد؟

مگر اينها ادعاى عراق و سرزمين‏هاى مقدس شما را ندارند؟ و الله و بالله! ما در برابر اين قضيه

مسؤوليم. به خدا قسم! مسؤوليت داريم … و الله! قضيه‏اى كه دل پيغمبر اكرم(ص) را امروز

خون كرده است، اين قضيه است … [امروز] اگر [امام ]حسين بن على(ع) بود مى‏گفت: اگر

مى‏خواهى براى من عزاداى كنى، براى من سينه و زنجير بزنى؛ شعار امروز تو بايد فلسطين

باشد. شمر امروز موشه دايان است. شمر هزار و سيصد سال پيش مرد، شمر امروز را

بشناس …»شهيد مطهرى، حماسه حسينى، ج 1، سخنرانى استاد در عاشوراى 1390 (1348

 شمسى)..

علاوه بر اين «مسأله فلسطين، تنها يك مسأله اسلامى نيست؛ بلكه مسأله‏اى انسانى و

بشرى است و هر كس مى‏تواند با تكيه بر ارزش‏ها و مبانى انسانى، در مورد فاجعه فلسطين

قضاوت كند و واكنش نشان دهد»بيانات مقام معظم رهبرى در خطبه دوم نماز جمعه (16/1/

81)..جهت مطالعه بيشتر ر.ك: ديپلماسى پنهان اسرائيل در كشورهاى عربى، امين مصطفى،

 ترجمه محمدجعفر سعديان؛

ارتباط صهيونيستى، آلفرد.م.ليليانتال، ترجمه سيدابوالقاسم حسينى (ژرفا)، نشر پژوهشگاه

فرهنگ و انديشه اسلامى، چاپ اول، پاييز 1379.

روز قدس:

در اولين ماه رمضان، پس از پيروزى انقلاب، امام خمينى(ره) - كه از ابتداى قيام، عليه رژيم

پهلوى و آمريكا از آزادى فلسطين و مردمش دفاع مى‏كردند - آخرين جمعه ماه رمضان را به

عنوان روز قدس اعلام كردند تا مسلمانان، آزادگان و مستضعفان جهان، در اين روز نداى آزادى

قدس را عليه مستكبران سر دهند و با تظاهرات و راهپيمايى و هر گونه اقدام ممكن، به جهاد

برخيزند. اين اقدام مهم و تاريخى حضرت امام(ره) اولاً براى زنده نگه داشتن مسأله فلسطين و

جلب توجه مسلمين و دولت‏هاى اسلامى به خطر صهيونيسم بود و ثانياً عكس العمل ناشى

از بصيرت و غيرت اسلامى، در برابر خيانت‏هاى سازشكارانه برخى دولت‏هاى عربى مانند انور

سادات بود. دولت مصر يكى از كشورهاى پشتيبان فلسطين بود و به همراهى سوريه، ساليان

سال به جنگ و ستيز با صهيونيست‏ها مى‏پرداخت؛ اما بعداً به ابتكار و حمايت آمريكا، در سال

1978 به انور سادات، رئيس جمهور وقت مصر به طور يكجانه در كمپ ديويد آمريكا صلحى رابا

صهيونيست‏ها به امضا رساند و نه تنها عملاً مصر را از گردونه درگيرى با دشمن صهيونيستى

خارج كرد؛ بلكه بهانه خوبى براى ساير دولت‏هاى كشورهاى اسلامى در سستى و بى

تفاوتى نسبت به مسأله مردم مظلوم فلسطين شد. خداوند سبحان خروج مصر را به واسطه

پيروزى انقلاب اسلامى در ايران به رهبرى امام خمينى جبران فرمودند. امام در 16 مرداد 1358

در پيام مهمى براى اعلام روز قدس، فرمود:

«من در طى ساليان دراز خطر اسرائيل غاصب را گوشزد مسلمين نمودم كه اكنون اين روزها به

حملات وحشيانه خود به برادران و خواهران فلسطينى شدت بخشيده است و به ويژه در جنوب

لبنان به قصد نابودى مبارزان فلسطيى پياپى خانه و كاشانه ايشان را بمباران مى‏كند. من از

عموم مسلمانان جهان و دولت‏هاى اسلامى، مى‏خواهم كه براى كوتاه كرده دست اين غاصب

و پشتيبانان آنان به هم بپيوندند و جميع مسلمانان جهان را دعوت مى‏كنم آخرين جمعه ماه

مبارك رمضان را - كه از ايام قدر است و مى‏تواند تعيين كننده سرنوشت مردم فلسطين نيز

باشد - به عنوان روز قدس انتخاب و طى مراسمى همبستگى بين‏المللى مسلمانان را در

حمايت از حقوق قانونى مردم مسلمان اعلام نمايند. از خداوند پيروزى مسلمانان را بر اهل كفر

خواستارم».صحيفه نور، ج 8، ص 229.

و در پيام ديگرى مى‏فرمايد:

«روز قدس يك روز جهانى است، روزى نيست كه فقط اختصاصى به قدس داشته باشد روز

مقابله مستضعفين با مستكبرين است. روز مقابله ملت‏هايى است كه در زير فشار ظلم آمريكا

و غيرآمريكا بودند … روزى است كه بايد مستضعفين مجهز بشوند در مقابل مستكبرين و دماغ

مستكبرين را به خاك بمالند … روز قدس روز اسلام است، روز قدس، روزى است كه اسلام را

بايد احيا كرد و احيا بكنيم و قوانين اسلام در ممالك اسلامى اجرا بشود. روز قدس روزى است

كه بايد به همه ابر قدرت‏ها هشدار بدهيم كه اسلام ديگر تحت سيطره شما - به واسطه

عمال خبيث شما - واقع نخواهد شد. روز قدس، روز حيات اسلام است. بايد مسلمين به

هوش بيايند، بايد بفهمند قدرتى را كه مسلمين دارند، قدرت‏هاى مادى، قدرت‏هاى معنوى

مسلمين - كه يك ميليارد جمعيت هستند و پشتوانه خدايى دارند و اسلام پشتوانه آنها است

و ايمان پشتوانه آنهاست - از چه بايد بترسند؟ … اسلام دين خدا است و بايد در همه اقطار،

اسلام پيشروى كند. روز قدس، اعلام يك همچو مطلبى است. اعلام اين مطلب است كه

مسلمين به پيش؛ براى پيشرفت در همه اقطار عالم. روز قدس فقط روز فلسطين نيست، روز

اسلام است، روز حكومت اسلامى است. روزى است كه بايد جمهورى اسلامى در سرتاسر

كشورها، بيرقش افراشته شود. روزى است كه بايد به ابرقدرت‏ها فهماند كه ديگر آنها

نمى‏توانند در مالك اسلامى پيشروى كنند. من روز قدس را روز اسلام و روز رسول اكرم

مى‏دانم. روزى است كه بايد ما، تمام قواى خودمان را مجهز كنيم و مسلمين از آن انزوايى كه

آنها را كشانده بودند، خارج شوند و با تمام قدرت و قوت در مقابل اجانب بايستند …»همان، ج 5، ص 286..

دستاوردها:

اعلام روز جهانى قدس از سوى حضرت امام(ره) و گسترش اين مسأله به ساير كشورهاى

اسلامى، فلسطين را از مسأله‏اى داخلى بودن، خارج و آن را به عنوان يكى از مهم‏ترين مسائل

جهان اسلام، تبديل كرد. اين مسأله باعث آگاهى، بيدارى و اتحاد جهان اسلام، در قبال اهداف

شوم آمريكا و صهيونيسم بين‏الملل شد و افكار عمومى جهان اسلام را به كانون اين توطئه‏ها،

سوق داد.

اين موضوع و اهتمام حضرت امام(ره) به موضوع فلسطين، در داخل آن كشور نيز داراى تأثيرات

بسيار ارزنده‏اى بود؛ پس از دهه‏هاى 50 تا 70 - كه اسلام از صحنه فلسطين خارج بود - مجدداً

مسأله فلسطين به مركزيت نهضت اسلامى معاصر منتقل شد و با اين پشتوانه جديد، به

مقابله با پديده اسرائيل رفت.شقاقى، فتحى ابراهيم، انتفاضه و طرح اسلامى معاصر، تهران،

انتشارات بين‏المللى الهدى، 1371، ص 4.

از اين به بعد اصول جهاد، شهادت و فداكارى در راه هدف - كه نمادهاى شيعيان و شعارهاى

انقلاب ايران بود - به عنوان اصول اساسى جهاد اسلامى فلسطين مطرح شد. شيخ عبدالعزيز

عوده مى‏گويد: «انقلاب خمينى(ره) مهم‏ترين و جديدترين تلاش در بيدارسازى اسلامى، براى

اتحاد ملت‏هاى مسلمان بود». او مى‏گويد: «ايران تنها كشورى بود كه واقعاً بر روى مسأله

فلسطين متمركز شد».كديور، جميله، رويارويى انقلاب اسلامى ايران و آمريكا، انتشارات

اطلاعات، 1374، ص 114.

جهاد اسلامى فلسطين اعلام كرد: «مسأله فلسطين يك مسأله اسلامى است، نه يك

مسأله ملى كه تنها مربوط به فلسطينيان باشد و يا يك مسأله عربى كه فقط به اعراب ارتباط

داشته باشد. اين مسأله، مسأله جهان اسلام است».همان.

احياى اسلام اصيل و اقبال مردم فلسطين به طرف آن، شكل‏گيرى گروه‏هاى مبارز فلسطين با

تكيه بر آموزه‏هاى اصيل اسلامى، گسترش روز افزون انتفاضه و در پى آن ايجاد وحشت و

ناامنى براى اشغالگران متجاوز، به چالش كشاندن سياست‏هاى رژيم صهيونيستى و … از

ديگر نتايج اين موضوع مهم است.

کامپیوتر روشن بود. نرم افزار جدیدی که خریده بودم، روی دستگاه نصب کردم؛

نمایش، جستجو، آیات، روایات و … . وارد منوی جستجو شدم. می خواستم کلمة

«مسلمان» را جستجو کنم، خواستم «مسلمان» بنویسم، «سلمان» نوشتم.

روایتی روی صفحة مانیتور، میخ کوبم کرد: یکی از یاران امام صادق(ع) از ایشان،

سخنی را نقل کرده بود:

- چقدر از شما می شنوم که سلمان فارسی را نام می برید؟

- نگو سلمان فارسی، بگو سلمان محمدی. می دانی چرا سلمان، اینقدر نزد ما

عزیز و گرامی است؟

- نه نمی‌دانم مولای من!

- سلمان، به خاطر سه ویژگی نزد ما عزیز و گرامی است:

خواستة امیر‌المؤمنین علی (ع)را بر خواستة خود مقدم می داشت.

محرومان و فقرا را دوست داشته و بر ثروتمندان ترجیح می داد.

علم و عالمان را گرامی می‌داشت.

سلمان، عبد صالح خدا ، حق گرا و مسلمان بود و از مشرکین نبود.

دوباره مرور کردم: خواستة امیر‌المؤمنین  علی (ع) را بر خواسته خود مقدم می

داشت؛ یعنی، خواستة امام زمان خود را بر خود و خواسته‌اش مقدم می‌داشت.

راستی! سلمانِ، اگر امروز بود چه می‌کرد؟ من که این قدر به ایرانی بودن

«سلمان» مباهات می‌کنم، من چه؟ من چقدر خواستة آقا را در نظر گرفته‌ام؟ موقع

حرف؟ موقع کار؟ موقع نگاه؟ موقع…؟ چقدر حساب کرده‌ام آقا این کار را دوست

دارد یا نه؟ آقا می‌پسندد یا…؟


 

برخي از كارشناسان معتقدند نماز خواندن تنها غذاي روح انسان نيست , بلكه جسم انسانها

را نيز تقويت مي كند و آنها را در مبارزه با مشكلات روزمره ياري مي دهد . وقتي چشمها در

حالت نماز ثابت مي ماند جريان فكر هم خود به خود آرام شده و در نتيجه تمركز فكر افزايش

مي يابد. ثابت ماندن چشم باعث بهبود ضعف و نواقصي مانند نزديك بيني مي شود و به لحاظ

رواني اين حالت باعث افزايش مقاومتعصبي فرد شده و بي خوابي و افكار ناآرام را از انسان دور

مي كند. ايستادن در حالت نماز باعث تقويت حالت تعادلي بدن شده و قسمت مركزي مخچه

كه محل كنترل اعمال و حركات ارادي است را تقويت مي كند و اين عمل باعث مي شود فرد با

صرف كمترين نيرو و انرژي به انجام صحيح حركات بعدي بپردازد. نماز قسمت فوقاني بدن را

پرورش داده و ستون مهره ها را تقويت كرده و آن را در حالت مستقيم نگاه مي دارد. تقويت

احشاء و ماهيچه هاي شكم , حفظ سلامت دستگاه گوارش و رفع يبوست مزمن سوء هاضمه

و بي اشتهايي از ديگر خواص نماز خواندن و ركوع در نماز است. كارشناسان مي گويند در

حالت ركوع ماهيچه هاي اطراف ستون مهره ها منبسط مي شود كه در متعادل و آرام كردن

سمپاتيك موثر است. مدت زمان خواندن ذكر ركوع نيزباعث تقويت عضلات صورت و گردن ساق

پا و رانها مي شودو به اين ترتيب به جريان خون در قسمتهاي مختلف بدن سرعت مي بخشد.

تنظيم متابوليسم بدن فراهم نمودن زمينه از بين رفتن اكثر بيماري ها از بدن , كمك به افزايش

حالت استواري و استحكام مغز و بهبود ناراحتي هاي تناسلي و نارسايي هاي تخمدان از ديگر

خواص ركوع در نماز است. سجده نيز ستون مهره هاي بدن را تقويت كرده و دردهاي سياتيك را

آرام مي كند. سجده علاوه بر از بين بردن يبوست و سوء هاضمه ,پرده ديافراگم را تقويت كرده

و به دفع مواد زايد بدن به دليل فشرده شدن منطقه شكمي كمك مي كند. سجده همچنين

باعث افزايش جريان خون در سر شده كه اين امر با تغذيه اين غدد باعث حفظ شادابي ,

زيبايي و طراوت پوست مي شود. حالات سجده به واسطه بازشدن مهره ها از يكديگر باعث

كشيده شدن اعصابي كهقسمتهاي مختلف بدن را به مغز وصل مي كند,شده و اين اعصاب را

در يك حالت تعادلي قرار مي دهد كه اين امر براي سلامت انسان بسيار حائز اهميت است

سجده باعث آسودگي و آرامش در فرد شده و عصبانيت را تسكين مي دهد. استحكام

بخشيدن و تقويت عضلاتپاها و ران ها , كمك به نفخ معده و روده , بهبود فتق , از خواص

نشستن بعد نماز است. روشن است كه نماز فلسفه خاص خود را دارد كه معراج مومن و مايه

ي قرب به حق است و آن را بايد فقط براي خداوند تعالي خواند و نه به انگزه فوايد و آثاري از

اين دست, ولي آگاهي ازاين دست نظرات علمي نيز مي تواند براي برخي مفيد باشد.

عوامل عفوني مختلف اعم از باكتري ها، ويروس ها و انگل ها، مي توانند باعث درگيري

دستگاه گوارش انسان و مشكلات متعدد ناشي از آن شوند. اين مشكلات مي توانند از يك

خارش ساده شبانه بر اثر ابتلا به نوعي انگل، تا اسهال هاي وحشتناك تظاهر كنند. اما يكي از

برجسته ترين مواردي كه در آن شعار معروف علم طب: ” پيشگيري هميشه مؤثرتر از درمان

است ” صدق مي كند، همين مورد عفونت هاي گوارشي است.

دانش پزشكي، امروزه عامل انتقال بسياري از عوامل عفوني را اصطلاحاً Fecal Oral (مدفوعي

ـ دهاني) شناسايي كرده است كه يك گروه عمده از اين عوامل عفوني داراي اين ويژگي

هستند كه پس از اجابت مزاج بر روي دست باقي مي مانند و بعداً در موقع غذا خوردن و از

طريق دهان وارد بدن مي شوند و ايجاد بيماري مي نمايند .

از اين جهت امروزه در همه ممالك پيشرفته اولين اصل بهداشتي كه براي مقابله با عفونت هاي

گوارشي به همگان (به خصوص كودكان) آموزش داده مي شود، شستشوي دست ها قبل از

غذا خوردن و پس از اجابت مزاج است و به اين ترتيب تأثير نظافت دست ها در پيشگيري از

گروه زيادي از بيمار هاي عفوني، باور نكردني است.

فرمان وضو كه در آيه شريفه ۶ از سوره مباركه مائده در قرآن مجيد-، صادر شده است، به

سادگي و صراحت امر به شستشوي دستان (تا آرنج) مي كند و ۱۴ قرن پيش با بيان دستوري

پيرامون نماز ، پيام آور نكته اي مي شود كه علم بشري در آستانه قرن ۲۱ به اهميت بيش از

پيش آن، دست يافته است.

مقارنت اوقات نماز با سه وعده معمول غذايي (صبحانه و نهار و شام) يا حتي وعده هاي غذا

هنگام روزه داري (سحر و افطار) سبب مي شود كه شخص نماز گزار، موقع انجام وضو (كه

معمولا متعاقب اجابت مزاج نيز هست) خود به خود به شستشوي دست ها بپردازد و هر گونه

عامل بيماري زاي عفوني را از دست هاي خويش بزدايد و در نتيجه موقع صرف غذا، هيچ عامل

عفوني ناشي از دست هاي آلوده موفق به ايجاد بيماري در بدن او نشود.